Τρίτη 25 Ιουνίου 2024

υπέρταση

Μύθοι για την υπέρταση Αναρτήθηκε απο : ΚΟΧΙΑΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ 2024 Η υπέρταση είναι από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας παγκοσμίως, και αυτό σημαίνει ότι ο καθένας έχει ένα διαφορετικό βίωμα μαζί της. Πολλές φορές, σε τέτοιες περιπτώσεις, είναι εύκολο να δημιουργηθούν παρεξηγήσεις και στη συλλογική μας συνείδηση να εμφανιστούν μύθοι που πιστεύουμε πως είναι αλήθεια. Ας προσπαθήσουμε να τους καταρρίψουμε. Μύθος: Η υπέρταση είναι πάθηση που αφορά μόνο τους ηλικιωμένους Και όμως, τα στοιχεία δείχνουν ότι η αυξημένη αρτηριακή πίεση έρχει αρχίσει να γίνεται όλο και πιο συχνή σε νεαρότερα άτομα, δηλαδή κάτω των 50. Για την ακρίβεια, υπολογίζεται ότι επηρεάζει ένα στα οκτώ άτομα ηλικίας 20-40 ετών. Μύθος: Αν κόψεις το αλάτι, δεν κινδυνεύεις Το να περιορίσουμε το αλάτι είναι από τα καλύτερα πράγματα για την αρτηριακή μας πίεση, αλλά δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας. Η ισορροπημένη διατροφή με άφθονα φρούτα και λαχανικά, όπως και ο περιορισμός των λιπαρών και επεξεργασμένων τροφίμων είναι εξίσου σημαντικό πράγμα που πρέπει να κάνετε για τον έλεγχο της υπέρτασης. Μύθος: Είναι επικίνδυνο να κάνετε γυμναστική με υπέρταση Όχι μόνο δεν είναι επικίνδυνη, αλλά θα είναι και ιδιαίτερα ωφέλιμη. Είναι φυσιολογικό να αυξάνεται η αρτηριακή μας πίεση όσο γυμναζόμαστε, και μπορεί να παραμείνει αυξημένη μέχρι και για μία ώρα αφού σταματήσουμε. Και πάλι, όμως, έχουμε ανάγκη την τακτική γυμναστική. Μύθος: Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι αρκετές για να φτιάξουν το πρόβλημα Δυστυχώς, στις περισσότερες περιπτώσεις υπέρτασης, θα χρειαστούν και φάρμακα. Αυτό δεν σημαίνει πως ο τρόπος ζωής μας δεν πρέπει να είναι υγιεινός, αλλά παράγοντες όπως τα γονίδια και η ηλικία παίζουν εξίσου σοβαρό ρόλο. Μύθος: Αν παίρνεις φάρμακα, τότε όλα εντάξει Η προηγούμενη παράγραφος δουλεύει και αντίστροφα: Το ότι ένα άτομο έχει αρχίσει να λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για την υπέρταση δεν σημαίνει ότι μπορεί να παραμελήσει τις συνήθειες της υγιεινής διατροφής. Αυτό δεν θα βελτιώσει την κατάσταση. Πόσο μάλλον, οι σωστές τροφές μπορεί να κάνουν τα φάρμακα της υπέρτασης να λειτουργήσουν καλύτερα, ή ακόμα και να χρειάζεστε μικρότερη δόση. Μύθος: Το κρασί βοηθάει Αν τηρούμε το μέτρο (όχι παραπάνω από ένα ποτήρι την ημέρα), τότε ισχύει ότι το κόκκινο κρασί έχει κάποια οφέλη για την καρδιά. Όχι όμως αρκετά οφέλη για να βασίσουμε την καρδιαγγειακή μας υγεία εκεί (προφανώς) και σίγουρα κανένα απολύτως όφελος αν το παρακάνουμε όσο πίνουμε. Μύθος: Το ετήσιο τσεκ της πίεσης είναι αρκετό Ναι, στο ετήσιο τσεκάπ σας στον καρδιολόγο, θα ελέγξετε την πίεσή σας. Είναι όμως αυτό αρκετό; Ειδικά όσο μεγαλώνουμε, αυτό δεν ισχύει. Και δεν χρειάζεται να το κάνετε συνεχώς, αλλά ίσως να είναι καλή ιδέα να επενδύσετε σε ένα πιεσόμετρο για το σπίτι. Το μόνο που χρειάζεται να θυμάστε είναι να μετράτε την πίεσή σας με τον ίδιο τρόπο, στο ίδιο χέρι, ίδια ώρα της ημέρας. Μύθος: Όσο πιο χαμηλή η πίεση, τόσο το καλύτερο
Όχι, αλλιώς δεν θα υπήρχε ο όρος υπόταση. Και αυτό είναι μια πιθανή επιπλοκή αν είχατε ξεκινήσει φαρμακευτική αγωγή και αλλαγές στην καθημερινότητα για να διαχειριστείτε την υπέρταση: Αν τα φάρμακα αλλά και οι αλλαγές στις συνήθειες λειτουργήσουν, τότε μπορεί να χρειάζεστε μικρότερη δόση του φαρμάκου. Αν συνεχίσετε να παίρνετε την κανονική δόση, μπορεί να αισθανθείτε ζαλάδα. Βέβαια, δεν πρέπει να αυξομειώνετε ποτέ μόνοι σας τις δόσεις των φαρμάκων σας. Μιλήστε πάντα με τον γιατρό σας για πιθανές αλλαγές στη δοσολογία των φαρμάκων που παίρνετε. Πηγή: www.iatronet.gr

Έμφραγμα του μυοκαρδίου

Έμφραγμα του μυοκαρδίου: μια σοβαρή απειλή για την ζωή μας. Μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε; Αναρτήθηκε απο : ΚΟΧΙΑΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 24 ΙΟΥΝΙΟΥ 2024 Το έμφραγμα του μυοκαρδίου, είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση, όπου το αίμα δεν φτάνει στον μυ της καρδιάς λόγω της απόφραξης των αρτηριών που τροφοδοτούν το μυοκάρδιο, προκαλώντας έτσι νέκρωση των τοιχωμάτων που μπορεί να οδηγήσει σε ανακοπή. Η απόφραξη συνήθως οφείλεται στη συσσώρευση λίπους, χοληστερόλης και άλλων ουσιών στο τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων και δημιουργούν τις ονομαζόμενες αθηρωματικές πλάκες. To έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί μια από τις συχνότερες αιτίες θανάτου και αναπηρίας παγκοσμίως. Η νοσηρότητα από την ασθένεια αυτή παρουσιάζει συχνότητα 195,3 περιστατικών ανά 100.000 άτομα για τους άνδρες και 115,0 περιστατικά ανά 100.000 άτομα για τις γυναίκες. Τα τελευταία δέκα χρόνια, παρατηρήθηκε μείωση της θνητότητας και του αριθμού των επιπλοκών που συνδέονται με το έμφραγμα του μυοκαρδίου, λόγω εξέλιξης της καρδιολογικής επιστήμης και των ιατροτεχνολογικών μέσων. Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου εμφάνισης εμφράγματος του μυοκαρδίου; Ηλικία, όσο αυξάνεται η ηλικία, αυξάνεται και ο κίνδυνος για έμφραγμα του μυοκαρδίου Φύλο, το αντρικό φύλο νοσεί συχνότερα από τις γυναίκες Κάπνισμα Κατανάλωση αλκοόλ Καθιστική ζωή και έλλειψη άσκησης Δυσλιπιδαιμία Υπέρταση Κοιλιακή παχυσαρκία Σακχαρώδης διαβήτης Άγχος Πότε προκαλείται το έμφραγμα του μυοκαρδίου; Το έμφραγμα του μυοκαρδίου προκαλείται όταν μια αρτηρία της καρδίας, γνωστή και ως στεφανιαία αρτηρία, αποκλείεται λόγω απόφραξης. Συνεπώς, ο καρδιακός μυς, ο οποίος εξαρτάται από την παροχή οξυγόνου για να λειτουργήσει, παραμένει χωρίς αυτό το ζωτικό στοιχείο της αιμάτωσης. Ο βασικός λόγος για αυτή την απόφραξη είναι η αθηρωματική πλάκα, η οποία δημιουργείται μέσω μιας πολύπλοκης διαδικασίας που προκαλείται από διάφορους παράγοντες. Ωστόσο, ο κύριος παράγοντας παραμένει το υψηλό επίπεδο της απολιποπρωεΐνης Β (apo-B) και υψηλής (LDL), γνωστή ως «κακή χοληστερόλη». Τι προκαλείται στον οργανισμό όταν παθαίνει έμφραγμα του μυοκαρδίου; Η διαδικασία αρχίζει με μια μικρή τυχαία βλάβη σε ένα σημείο του αρτηριακού δικτύου. Σε αυτό το σημείο, συσσωρεύονται λιποπρωτεΐνες στον εσωτερικό χιτώνα της στεφανιαίας αρτηρίας (οι αρτηρίες αποτελούνται από τρεις στρώσεις: τον εσωτερικό, τον μέσο και τον εξωτερικό ), οι οποίες προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση, κατά την οποία εντοπίζονται ειδικά κύτταρα, γνωστά ως μακροφάγα, τα οποία, όταν περιέχουν χοληστερόλη, αποκαλούνται αφρώδη (foam cells). Καθώς η διαδικασία συνεχίζεται, παρατηρείται πάχυνση του εσωτερικού χιτώνα και διατρέχει τον κίνδυνο της νέκρωσης με απειλητικές επιπτώσεις για την υγεία του ασθενούς όταν το απόφραξη πλήρως. Παράλληλα, η εναπόθεση κολλαγόνου στην περιοχή περικλείει τη ζημιά σε μια «ινώδη κάψα», η οποία σταδιακά αποκαλύπτεται. Καθώς η διαδικασία της αθηρωματικής πλάκας συνεχίζεται, το αγγείο αλλάζει σε μέγεθος, συνήθως αυξάνεται στη διάμετρό του, διατηρώντας τουλάχιστον στα αρχικά στάδια τη σταθερή διάμετρο του αγγείου. Καθώς η αθηρωματική πλάκα αυξάνεται και η διάμετρος του αγγείου μειώνεται σταδιακά, τότε εμφανίζονται συμπτώματα στηθάγχης, είτε σε σταθερή μορφή (ο πόνος στο στήθος εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας), είτε σε ασταθή μορφή (ο πόνος στο στήθος εμφανίζεται ακόμη και σε κατάσταση ξεκούρασης). Όταν όμως η ινώδη κάψα υποστεί ρήξη, τότε δημιουργείται ξαφνικά ένας θρόμβος μέσα στη στεφανιαία αρτηρία, με αποτέλεσμα η ροή του αίματος να επιβραδύνει σημαντικά ή να σταματήσει εντελώς εάν ο θρόμβος καλύψει όλο τον αυλό της στεφανιαίας αρτηρίας. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μπορεί να προκληθεί και από άλλη αιτία; Εμφράγματα μπορεί να εμφανιστούν και σε περιπτώσεις ασθενών με ανεπαρκή ποσότητα οξυγόνου στον οργανισμού εξαιτίας παθολογικών παθήσεων, όπως η αναιμία ή η καρδιακή ανεπάρκεια, σπασμό λόγω στρεσς η η χρήση ναρκωτικών. Ποια είναι τα συμπτώματα του εμφράγματος του μυοκαρδίου; Το κλασικό σύμπτωμα του εμφράγματος του μυοκαρδίου είναι ο πόνος στο στήθος, ο οποίος συνήθως περιγράφεται ως συσφικτικός ή διαξιφιστικός και δίνει την αίσθηση του βάρους στον ασθενή. Ωστόσο, ο πόνος μπορεί να παρουσιαστεί και ως απλό κάψιμο ή αίσθημα μουδιάσματος. Συνήθως εκδηλώνεται στην οπισθοστερνική περιοχή, δηλαδή στη μέση του θώρακα, ίσως ελαφρά προς τα αριστερά και μπορεί να αντανακλά και στον αριστερό βραχίονα (εσωτερική επιφάνεια), αριστερό λαιμό, αριστερή κάτω γνάθο ή πίσω στην πλάτη, άλλα και πόνος στο στομάχι (επιγαστράλγια). Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι ο πόνος στο στήθος δεν αποτελεί απαραίτητα ένδειξη εμφράγματος του μυοκαρδίου. Μπορεί να οφείλεται σε άλλα προβλήματα όπως σταθερή ή ασταθής στηθάγχη (που υποδεικνύει περιορισμένη ροή αίματος στην καρδιά, αλλά όχι απόλυτη απόφραξη) ή νόσους στους πνεύμονες, προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα ή μυοσκελετικά ζητήματα. Συνήθως, συνοδεύεται από εφίδρωση, δύσπνοια, και αίσθημα κόπωσης και ο ασθενής μπορεί να λιποθυμήσει. Πώς γίνεται η διάγνωση του εμφράγματος; Η διάγνωση του εμφράγματος βασίζεται στην κλινική εικόνα, σε εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις. Μπορεί να γίνει διάγνωση μόνο με βάση το ιστορικό του ασθενούς, το ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) και σε βιοχημικό έλεγχο τροπονίνης. Σημαντικό ρόλο παίζουν τα συμπτώματα του ασθενούς, η διάρκεια τους, οι παράγοντες που επηρέασαν τον πόνο, σε ποιο σημείο εντοπίζεται, καθώς και ενδεχόμενα συνοδά συμπτώματα όπως ο πυρετός, δύσπνοια, εμετοί! Ποιες είναι οι εργαστηριακές εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση του εμφράγματος του μυοκαρδίου; Όπως προαναφέραμε, το ΗΚΓ αποτελεί εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για τη διάγνωση, καθώς απεικονίζει την κύρια αλλοίωση που προκαλεί το έμφραγμα, δηλαδή την ανύψωση της γραμμής ST. Επιπλέον, οι εργαστηριακές αναλύσεις των τροπονινών αποτελούν αξιόπιστο τρόπο αναγνώρισης του εμφράγματος. Σε συνέχεια, οι ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου, βάση των ευρημάτων του ΗΚΓ και των εργαστηριακών εξετάσεων, πρέπει να μεταφερθούν άμεσα σε εντατική μονάδα εμφραγμάτων και στεφανιογραφία για να αποκατασταθεί η απόφραξη της αρτηρίας. Επιπλέον, εξετάσεις που μπορεί να βοηθήσουν στη διαφοροδιάγνωση ενοχλημάτων στηθάγχης, είναι το υπερηχοκαρδιογράφημα, η αξονική τομογραφία αγγείων (αναίμακτη στεφανιογραφία ) και η μαγνητική τομογραφία της καρδίας. Τι πρέπει να κάνει κάποιος που έχει υποστεί έμφραγμα πριν πάει στο νοσοκομείο; Καθώς περνά ο χρόνος από τη η στιγμή της διακοπής της αιματηρής παροχής προς ένα τμήμα του μυοκαρδίου, οι επιπτώσεις του εμφράγματος γίνονται ολοένα και πιο δυσμενείς για τον ασθενή. Γι’ αυτό, είναι σημαντικό να ξεκινά η αντιμετώπιση του εμφράγματος πριν ο ασθενής φτάσει στο νοσοκομείο, όπου είναι δυνατόν. Είναι εξίσου σημαντικό ο γενικός πληθυσμός να είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα συμπτώματα του εμφράγματος και να ζητήσει βοήθεια, ή ακόμη και να υπάρχουν άτομα στην κοινότητα που μπορούν να προσφέρουν καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ). Τι πρέπει να κάνει κάποιος μετά από έμφραγμα; Το πλέον σημαντικό μέτρο μετά από ένα έμφραγμα είναι η πρόληψη και η αποτροπή ενός δεύτερου περιστατικού, καθώς οι αιτίες που προκάλεσαν το πρώτο επεισόδιο συνεχίζουν να υπάρχουν. Ένα χρήσιμο βήμα που μπορεί να κάνει ο ασθενής είναι να αναγνωρίσει τους προσωπικούς του παράγοντες κινδύνου και στην συνέχεια, να προβεί σε αλλαγές στον τρόπο ζωής του βήμα-βήμα. Κάποια συνήθη μέτρα πρόληψης του εμφράγματος περιλαμβάνουν: Διακοπή του καπνίσματος Μείωση των επιπέδων χοληστερίνης Μείωση των επιπέδων υψηλής πίεσης Αντιμετώπιση του διαβήτη (διατήρηση των επιπέδων σακχάρου εντός φυσιολογικών ορίων) Τακτική καρδιαγγειακή άσκηση Αλλαγή σε υγιεινή διατροφή Μείωση του περιττού βάρους Κατανάλωση αλκοόλ σε περιορισμένες ποσότητες Μείωση και πρόληψη του άγχους (στρες) Είναι επιτακτικό να λαμβάνετε με συνέπεια την φαρμακευτική αγωγή, ώστε να προστατέψετε την καρδιά σας, τακτικός καρδιολογικός έλεγχο καΙ εξετάσεις αίματος. Είναι, επίσης, σημαντικό να μην πέσετε στην αδράνεια, αλλά ούτε και να το παρακάνετε υπό το φόβο εμφάνισης ενός νέου επεισοδίου. Το καλύτερο είναι να συμβουλεύεστε τον καρδιολόγο σας και να δράσετε σύμφωνα με τις οδηγίες του.
Γράφει: Ο ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΛΛΙΕΡΗΣ Επικουρος Καθηγητής Καρδιολογιας Fellow Κολλεγίου Καρδιολόγων των Η.Π.Α. Διευθυντής Εντατικής Μονάδας Εμφραγμάτων στο Metropolitan Hospital

Τετάρτη 19 Ιουνίου 2024

Υπέρηχος καρδιάς

Υπέρηχος καρδιάς: Η πολύτιμη εξέταση που ολοκληρώνει τον καρδιολογικό έλεγχο – Οι 6 τύποι υπερήχου που πρέπει να γνωρίζουμε Αναρτήθηκε απο : ΚΟΧΙΑΔΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2024 Ο υπέρηχος καρδιάς είναι μία απεικονιστική εξέταση, κατά την οποία μελετώνται τα δομικά στοιχεία της καρδιάς. Είναι μια δυναμική μελέτη, εννοώντας ότι, ενώ η καρδιά πάλλεται μέσα στο θώρακα, ο υπερηχογραφιστής στοχεύει και στέλνει ήχο (υπέρηχο) μέσω του ηχοβολέα, ο οποίος ανακλάται και μετατρέπεται σε εικόνα (μέσω υπολογιστή) και έτσι μπορούμε να δούμε τη σύσπαση του καρδιακού μυός, τη συμπεριφορά των βαλβίδων, το περικάρδιο, τα μεγάλα αγγεία κλπ. Ο υπέρηχος καρδιάς συμπληρώνει και βελτιώνει την καρδιολογική εξέταση, που περιλαμβάνει ακρόαση μέσω στηθοσκοπίου και ηλεκτροκαρδιογράφημα. Τα δύο παραπάνω ελέγχουν με έμμεσα στοιχεία την καρδιακή λειτουργία, ενώ με τον υπέρηχο μπορούμε να δούμε ζωντανά την λειτουργία της καρδιάς. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να αντιμετωπιστούν άμεσα διάφορα διαγνωστικά προβλήματα. Τα παρακάτω μπορεί να εκλαμβάνονται απλά, και αυτός είναι ο στόχος του παρόντος, αλλά χρειάζεται μια επίπονη διαδικασία εξειδίκευσης, η οποία διαρκεί χρόνια μετά την απόκτηση της ειδικότητας, για να φτάσει κάποιος σε ικανοποιητικό επίπεδο επάρκειας. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι υπερήχου καρδιάς, όπως: Διαθωρακικό υπερηχογράφημα καρδιάς Είναι μία ανώδυνη εξέταση, που εκμεταλλεύεται τα ανακλώμενα από την καρδιά κύματα υπερήχων, για να δημιουργήσει μία εικόνα αυτής και των μεγάλων αγγείων. Διοισοφάγεια μελέτη Έχει την ίδια ακριβώς τεχνική λογική με τη διαθωρακική υπερηχοκαρδιογραφία. Ωστόσο, στην περίπτωση της διοισοφαγείου μελέτης, ο ειδικός ηχοβολέας προωθείται από τη στοματική κοιλότητα στον οισοφάγο και τον στόμαχο (μια διαδικασία που μοιάζει με τη γαστροσκόπηση), απ’ όπου απέχει ελάχιστα από το υπό μελέτη όργανο, δηλαδή την καρδιά. Πρόκειται, δηλαδή, για μία ηπίως επεμβατική δοκιμασία, για την οποία απαιτείται κατάλληλη προετοιμασία (ο ασθενής πρέπει να είναι νηστικός για 6-8 ώρες πριν την εξέταση) και χορηγείται ήπια μέθη ή και αναισθησία σε πιο δύσκολες περιπτώσεις. Υπερηχογραφία αντίθεσης (Contrast Echo) Είναι μία υπερηχογραφική τεχνική που χρησιμοποιεί μικροφυσσαλίδες (φυσιολογικού ορού ή τεχνητού ηχοσκιαγραφικού παράγοντα) και εφαρμόζεται για αποσαφήνιση των ορίων του ενδοκαρδίου και για εκτίμηση σε αληθινό χρόνο της ενδοκαρδιακής και μυοκαρδιακής αιματικής ροής, με την χρήση ηχοσκιαγραφικού παράγοντα ή για την ανεύρεση ελλείματος σε τοίχωμα των καρδιακών κοιλοτήτων, επιτρέποντας την επικοινωνία μεταξύ τους από μη φυσιολογική οδό. Έγχρωμο ηχοκαρδιογράφημα Doppler Mπορεί να πραγματοποιηθεί, είτε με διαθωρακικό, είτε με διοισοφαγικό τρόπο όπως απαιτείται. Καθιστά δυνατή την επισήμανση της ροής του αίματος με μεγαλύτερη ακρίβεια, χάρη στην τεχνολογία έγχρωμου Doppler. Δυναμική υπερηχογραφία (Stress Echo) Πρόκειται για μια υψηλής διαγνωστικής αξίας εξέταση, η οποία χρησιμοποιείται κυρίως για τον έλεγχο της λειτουργικότητας και την ανίχνευση σημαντικών στενώσεων στα στεφανιαία αγγεία. Αποτελεί μία εξειδικευμένη τεχνική που χρησιμοποιείται για την πρώιμη και αξιόπιστη ανίχνευση της στεφανιαίας νόσου και για την εκτίμηση της καρδιακής λειτουργείας. Είναι από τις πιο διαδεδομένες μεθόδους. Τρισδιάστατη (3D) Υπερηχοκαρδιογραφία Είναι μια εξειδικευμένη εξέταση που χρησιμοποιεί υπερήχους για την απεικόνιση της καρδιάς σε 3 διαστάσεις (3D) στο χώρο. Η μέθοδος αυτή αποκαλύπτει την πλήρη ανατομία της καρδιάς με λεπτομέρεια. Μπορούμε να διερευνήσουμε αναλυτικά την ακριβή ανατομία στο χώρο σε σχέση με γειτονικούς ιστούς, την πληρέστερη αρχιτεκτονική και λειτουργία των καρδιακών βαλβίδων και λοιπών καρδιακών δομών, παρέχοντας εικόνες απαραίτητες για τη διάγνωση, την αιτιολογία της πάθησης και τη θεραπευτική της αντιμετώπιση. Η υψηλής ποιότητας απεικόνιση θέτει συχνά το πλάνο για την αντιμετώπιση του ασθενούς ακόμα και κατά την διάρκεια επέμβασης.
Επιμέλεια: Ιωάννης Λεβαντάκης είναι Καρδιολόγος και Διευθυντής του Τμήματος Υπερήχων Καρδιάς ΥΓΕΙΑ Πηγή: https://www.ygeiamou.gr/blogs/iperichos-kardias-i-politimi-exetasi-pou-oloklironi-ton-kardiologiko-elegcho-i-6-tipi-iperichou-pou-prepi-na-gnorizoume/