Συνεχείς είναι τα τελευταία χρόνια οι πρόοδοι στο χώρο της Καρδιολογίας, τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και σε επίπεδο θεραπείας. Υπό το φως των νεότερων πολυκεντρικών μελετών, η επιστημονική κοινότητα λαμβάνει συνεχώς νέα μηνύματα που οδηγούν στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των καρδιοπαθειών.
Λεπτομερής αναφορά και ανταλλαγή απόψεων πάνω στις επιμέρους καρδιακές παθήσεις και τις εξελίξεις που έχουν σημειωθεί, θα γίνει κατά τη διάρκεια της 7ης Ετήσιας Διημερίδας της Καρδιολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «ΕΛΠΙΣ», με θεματικό αντικείμενο: «Καρδιολογικά Διλήμματα: Θέσεις και Αντιπαραθέσεις», που θα διεξαχθεί στις 21-22 Σεπτεμβρίου 2018, στην Αθήνα. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στις νεότερες μεθόδους θεραπευτικής παρέμβασης και ανακούφισης των ασθενών:
Νέα φάρμακα για τη στεφανιαία νόσο
Πληθώρα πρόσφατων μελετών επιβεβαιώνει τον ευεργετικό ρόλο νεότερων φαρμάκων στο πεδίο της στεφανιαίας νόσου και ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων. Η στεφανιαία νόσος αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου στην σύγχρονη κοινωνία και μια από τις κύριες εκδηλώσεις της είναι τα οξέα στεφανιαία σύνδρομα που σχετίζονται με αυξημένη θνητότητα και νοσηρότητα εάν δεν αντιμετωπιστούν άμεσα και με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Η άμεση επεμβατική αντιμετώπιση των εμφραγμάτων με τη χρήση των νεότερων φαρμάκων οδηγεί σε σημαντική μείωση των επιπλοκών. «Σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας νεότερα αντιπηκτικά και αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα που διευκολύνουν το έργο του επεμβατικού Καρδιολόγου, αυξάνουν την αποτελεσματικότητα των επεμβατικών τεχνικών, έχουν λιγότερες παρενέργειες από τα παλαιότερα και τελικά οδηγούν σε μείωση της νοσηρότητας και θνητότητας τόσο ενδονοσοκομειακά όσο και στο απώτερο μέλλον των στεφανιαίων ασθενών», σημειώνει ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, Δρ. Αθανάσιος Γ. Τρίκας, MD, FESC, FACC, Συντονιστής Διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής, του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Η ΕΛΠΙΣ». Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται ενδοφλέβια, υποδόρια και από το στόμα, τόσο στην οξεία αντιμετώπιση του εμφράγματος, όσο και μακροχρόνια (έως 2-3 χρόνια μετά ανάλογα την περίπτωση) για την μείωση των υποτροπών, σύμφωνα με τα δεδομένα μεγάλων πολυκεντρικών μελετών.
Νέα «εποχή» στην πρόληψη των εμφραγμάτων
Μιας και η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη της θεραπείας, σημαντική είναι η προσφορά των νεότερων φαρμάκων στην αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου για στεφανιαία νόσο και κυρίως στην αντιμετώπιση της δυσλιπιδαιμίας. «Με τα παλαιότερα φάρμακα μπορούσαμε πράγματι να πετύχουμε αρκετά χαμηλά επίπεδα χοληστερόλης, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα αθηροσκλήρυνσης, χωρίς όμως να μπορούμε πάντα να φτάσουμε τους επιθυμητούς στόχους σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες. Σήμερα, με την προσθήκη στη θεραπευτικής μας φαρέτρα των αναστολέων PCSK9 μπορούμε να επιτύχουμε σημαντική ελάττωση των επιπέδων της LDL χοληστερόλης, κατά 50-60%, επιπλέον της χορήγησης των στατινών», αναφέρει ο Δρ Τρίκας. Τα φάρμακα αυτά είναι ενέσιμα και είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στους ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία, με δυσανεξία στις στατίνες και για εκείνους που είναι υψηλού κινδύνου και έχουν ως στόχο τη μείωση της LDL- χοληστερόλης σε επίπεδα μικρότερα των 70mg/dl. Σύμφωνα με τη μεγάλη πολυκεντρική μελέτη FOURIER, η χρήση αυτών των φαρμάκων οδήγησε σε μείωση περίπου 15% του καρδιαγγειακού κινδύνου (καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο κ.λπ.) όταν προστίθενται στις στατίνες, σε σχέση με το εικονικό φάρμακο, επιπλέον της μείωσης του κινδύνου που επιφέρουν αυτές.
Πέρα από τη χορήγηση των υπολιπιδαιμικών φαρμάκων, ένα τελείως νέο φάρμακο που φέρνει επανάσταση, θα μπορούσε να αποτρέψει χιλιάδες καρδιακές προσβολές και θανάτους από καρκίνο. «Το αντιφλεγμονώδες φάρμακο κανακινουμάμπη, το οποίο χορηγήθηκε σε 10.000 καρδιοπαθείς, μείωσε την πιθανότητα νέου εμφράγματος κατά 25%, έναντι 15% των στατινών, καθώς επίσης και τους θανάτους από καρκίνο κατά 51%. Επίσης, μείωσε κατά 15% τη συχνότητα των καρδιακών ισχαιμικών συμβαμμάτων σε υπολιπιδαιμικούς ασθενείς», αναφέρει ο Δρ Τρίκας, τονίζοντας ότι το φάρμακο αυτό εισάγει μια «νέα εποχή» στη θεραπεία των καρδιοπαθειών, καθώς λειτουργεί με εντελώς διαφορετικό τρόπο από τις συμβατικές θεραπείες.
Στην τελική ευθεία η τεχνητή καρδιά
Όσον αφορά τους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, η οποία αποτελεί μια από τις σημαντικότερες επιπλοκές της στεφανιαίας νόσου, σημαντική πρόοδο αποτελεί η είσοδος στη φαρμακευτική φαρέτρα των ανωτέρω ασθενών ενός φαρμάκου της τελευταίας τριετίας (συνδυασμός sacubitril/valsartan) που βελτιώνει θεαματικά την επιβίωσή τους (μείωση της νοσηρότητας και θνητότητας σε ποσοστό >20%), επιπλέον των άλλων γνωστών σκευασμάτων. Για τους ασθενείς δε με τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια, δεν είναι μακριά η υλοποίηση του στόχου παρασκευής τεχνητής καρδιάς στο Εργαστήριο και εφαρμογής στη κλινική πράξη τη στιγμή που υπάρχει έλλειψη μοσχευμάτων - δοτών, μια που ο μέσος χρόνος αναμονής π.χ. στις ΗΠΑ για εύρεση μοσχεύματος είναι περίπου 600 ημέρες και συνεχώς αυξάνει. Επίσης, σύμφωνα με αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Καρδιολογίας στο Μόναχο, στους ασθενείς με καρδιακή αμυλοείδωση που σχετίζεται με την ουσία τρανσθυρετίνη, η χορήγηση ενός νέου φαρμάκου, της tafamidis, προκάλεσε θεαματική μείωση της θνητότητας και των νοσηλειών κατά 30%, οδηγώντας σε πρώιμη διακοπή της μελέτης.
Αποτελεσματικότερα φάρμακα για τις αρρυθμίες
Στο πεδίο των αρρυθμιών που συχνά ταλαιπωρούν τους καρδιολογικούς ασθενείς, με συχνότερη την κολπική μαρμαρυγή, έχει επίσης παρατηρηθεί σημαντική πρόοδος στην φαρμακευτική τους αντιμετώπιση. Ένας από τους στόχους είναι η μείωση των υποτροπών, γεγονός που επιτυγχάνεται με τα νεότερα αντιαρρυθμικά φάρμακα που είναι πιο αποτελεσματικά και με λιγότερες παρενέργειες έναντι των παλαιοτέρων. Η σημαντικότερη όμως πρόοδος έχει πραγματοποιηθεί με την ευρεία χρήση των νεότερων αντιπηκτικών φαρμάκων. Τα φάρμακα αυτά, πέραν των δεδομένων των μεγάλων κλινικών μελετών που τα καταξίωσαν, έχουν πλέον εδραιωθεί από την ευρεία κλινική χρήση τους, έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στη μείωση των εγκεφαλικών και άλλων εμβολικών συμβαμμάτων, λιγότερες παρενέργειες και αιμορραγίες, μπορούν να χορηγηθούν χωρίς διατροφικούς περιορισμούς και δεν χρειάζονται συχνούς εργαστηριακούς ελέγχους, γεγονότα που τα κάνουν ιδιαίτερα δελεαστικά στη χρήση τους, πέρα από τα σημαντικά πλεονεκτήματα για τους ασθενείς.
«Το επιστημονικό και κλινικό έργο αποδεικνύεται επωφελές για τον ιατρό και ειδικά τον νοσοκομειακό όταν συνδυάζεται και με συνεχή εκπαιδευτική δραστηριότητα. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, επιβάλλεται η δημιουργία και η υλοποίηση Εκπαιδευτικών προγραμμάτων και Συνεδρίων με στόχο τη συνεχή, πολυδιάστατη και επίκαιρη ενημέρωση. Ένα τέτοιο στόχο έχει και η πραγματοποίηση της Διημερίδας μας», σημειώνει ο πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής.
